Случајот „Рекет“ е медиумски најекспонираниот случај за 2019 година. Според критичарите, тивко, а можеби и организирано, „Рекет“ го помогна потопот на Специјалното јавно обвинителство. Според власта, но и самите обвинители, ова е случајот којшто покажал колку оваа влада е подготвена за борба со корупцијата со оглед на тоа што во “Рекет” се опфатија и функционери од владејачката партија. Едно е сигурно, “Рекет” ги изнесе на виделина врските помеѓу политиката, правосудниот систем, бизнисот, медиумите и организираниот криминал.
„Рекет“ со себе повлече обвинувања на адреса на високи партиски и државни функционери, пратеници, крупни имиња од бизнисот, изнудувачи, криминалци, обвинители. Додека за обвинетите Бојан Јовановски и Катица Јанева судењето е во тек, обвинителството поднесе обвинение и за пратеничката Фросина Ременски во случајот „Рекет 2“. Но, јавноста не е задоволна од ваквата правда оти високата корупција според многумина се сведе само на овие неколку имиња. Јанева беше важна и моќна, Ременски исто така, но оние со вистинска моќ и пари и со децениски долги листи на обвинувања за висока корупција и криминал, не се најдоа пред рекетот на правдата.
Сиромавиот милионер и лојалната сопруга
На минатото рочиште на “Рекет” се читаа пораките кои си ги разменувале Јордан Камчев и Бојан Јовановски. Конверзацијата меѓу нив двајца остава впечаток дека станува збор за меѓусебна зделка во која се дава поткуп за вршење против-законито влијание.
Камчев на неколку наврати му испраќал пораки на Јовановски во врска со случајот „Империја“. На 25 февруари 2019, пет дена откако Камчев им исплати 1.5 милиони на Јовановски и Милески тој испратил фотографија од покана која ја добил од СЈО.
„Покани? Нели завршија?“ стои во пораката која Камчев ја испратил на Јовановски.
На 4 март 2019 истиот ден кога на Камчев му е укинат домашниот притвор, тој му испраќа на Јовановски порака со одлуката од Врховен Суд.
„Лиле не мирува и Зоки читам глупости зборел,“ пишува Камчев во пораката.
Но, во случајот „Рекет“ Камчев е портретиран како измамена и оштетена жртва која била на најбезобразен начин рекетирана од како што тој ги нарекува „хиените“. А тој, „жртвата“, морал да им предаде 1.5 милиони евра во банкноти за само 30 минути на Јовановски и Милески и потоа од зад прозорците на својата луксузна палата да гледа како неговите чесно заработени пари засекогаш си заминуваат. Додека јавноста останува во прашалници дали станува збор за поткуп или рекет, се чини дека обвинителите ќе му бидат вечно благодарни на Камчев за неговата безусловна „борба“ за правдина.
Новинарот Васко Маглешов од „Призма“ укажува на задните намери на „сведокот-жртва“, кој со своето сведочење ги стави на „тапет“ рекетарите, но и обвинителката Стефанова која се уште води случај против него.
„Целта на Орце Камчев е цел на секој осомничен. Во конкретниот случај јасно е дека хазардот на Камчев со „Рекет“ е да ја загуши истрагата за „Империја“ и да ги минира следните чекори на обвинителството“, поентира Маглешов.
Новинарката Кристина Беловска од ТВ24 вели дека не била изненадена од начинот на кој Камчев ја искористи својата улога на жртва во „Рекет“ за да поентира во случајот во кој тој е осомничен.
„Не бев изненадена од сведочењето на Орце Камчев , напротив како што и очекував до последниот атом енергија се обидуваше да ја долови таа „пожртвуваност“ за правдата. Сконцентрирано го следев пет часа и од тоа сведочење ми произлегува еден единствен заклучок: Камчев се обиде да ги „спакува“ сите кои на некој начин имале допирна точка со Империја и да го искористи тој статус на жртвено јагне за минирање на предметот во кој е осомничен.
Што се однесува до Камчев, Беловска отвара едно друго, досега нетретирано прашање, врзано со улогата на неговата сопруга Ана Камчева.
Апсолвирано ми е прашањето дека бизнисменот за кого се пишуваше и во влијателниот „Forbes“ нема да биде гонет за поткуп, но ми се наметнува дилемата каква е улогата на неговата сопруга Ана Камчева со која се организирале главните средби и преговори за негово спасување? Како познатата адвокатка не се поврзува со кривичното дело поткуп, бидејќи таа не само што не ги пријавила лично заканите, како што тоа го направил Камчев на крајот од „рекетирањето“, туку и носела стотици илјади евра во несесер и ги предавала на обвинетиот Јовановски.
Државниот јавен обвинител Љубомир Јовески во интервју за ИРЛ минатата година рече дека согласно законот може да се случи пресврт и сведокот Камчев да стане осомничен и обвинет.
„Законски е можно такво нешто, некој сведок во одреден период, потоа да стане осомничено и обвинето лице. Сега јас конкретно на имиња не се задржувам, но законот ја допушта таквата можност. Да се смени неговото својство и таму има постапка како тоа се прави, што со дотогаш прибраните докази и слично“ – изјави Јовески.
Молчалива обвинителка
Еден од ликовите кого раката на правдата се уште не го стигнала, е обвинителката Лиле Стефанова. По нејзиното сведочење на едно од рочиштата на „Рекет“ стана јасно дека обвинителката била свесна за постапките на нејзината шефица. Јанева побарала од Стефанова да ги преиначи предлозите и на осомничените наместо притвор, да им одреди куќен притвор. Стефанова сведочеше дека таа се побунила, но Јанева категорично и одговорила дека тоа е нејзина одлука. По оваа наводна расправија, Стефанова молкум и покорно ги променила предлозите според барањата на нејзината шефица.
Во друг наврат, според сведочењето на Стефанова, Јанева и наредила да му го врати пасошот на Камчев. Но, ова не било единствен пат да обвинителката се посомнева во намерите на нејзината претпоставена. Таа сведочеше дека во периодот кога требало да бидат продолжени мерките притвор, Јанева барала се повеќе информации.
Стефанова се посомневала и во доверливоста на информациите кои ги поседувало СЈО. Како што таа вели, осомничените постојано биле во тек со постапките на специјалното обвинителство. За време на истрагата за случајот „Империја“ осомничениот Камчев бил подготвени за претресите во неговиот дом и во деловните простории, иако тие информации биле чувани во најстрога тајност.
„Телефоните веќе беа сменети. Кога отидовме на претрес во просториите на фирмите кои се под Орка Холдинг, дел од канцеларите беа средени и исчистени“, сведочеше Стефанова.
Освен сомнежи, Стефанова имала и сознанија дека судијката Добрила Кацарска вршела притисок на осомничениот Камчев да не му биде одредена мерка притвор за случајот „Империја“. Притисоци доаѓале и од други страни, како што посведочи таа, Јордан Камчев и Цветан Панделевски се обиделе да влијаат на истрагата преку обвинители, политичари и бизнисмени.
Јордан Камчев во своето сведочење ја обвини Лиле Стефанова како третиот чинител во случајот „Рекет“, односно извршителот на Јанева и Јовановски. Стефанова го контактирала преку бизнисменот Ванчо Чифлиганец и побарале од него да купи деловен простор од 200 метри квадратни во една од зградите на Чифлиганец. Деловниот простор ќе бил наменет за стоматолошка ординација за ќерката на Лиле Стефанова.
„Сите барања за рекет беа одбиени од мене. Не се само овие двајца на обвинителната клупа инволвирани во „Рекет“. Треба да има и други обвинети, но тоа не е моја работа“, сведочеше Камчев.
Лиле Стефанова го демантираше Камчев и разговорот со Чифлиганец го раскажа поинаку. Наводно, Чифлиганец бил тој кој пробал да изнуди од неа информации за истрагите против Камчев и Панделески. Таа потенцираше дека категорично го одбила предлогот.
Стефанова била директно запознаена со противзаконитите дејствија на својата шефица, на судијката Кацарска и на бизнисменот Чифлиганец. Сепак, колку што е познато таа не презела конкретни дејствија за да им стави крај на притисоците и да ги доведе пред лицето на правдата, како што би и доликувало на една обвинителка со професионален интегритет. Во случајот на Стефанова, останува прашањето дали молчењето е злато или пак молчењето е одобрување.
Новинарот Маглешов вели дека сомнежите на јавноста за интегритетот на молчаливата обвинителка се оправдани.
„Моралниот суд на јавноста е оправдан во ставот дека обвинителката Лиле Стефанова и нејзините колеги морале, ако не во првиот, тогаш при следните сомнителни потези на Јанева поврзани со „Империја“ и „Поштенска банка“ да не останат глуви. За поведението на Јанева тие можеле да пријават или кај републичкиот јавен обвинител или во Советот на јавните обвинители. Иако позицијата на Јанева беше „magna mater“ не смеело да се дозволи половина година само да тлеат сомнежите, а дистанцирањето од неа да почне кога беше објавена истрагата. Оттука прашањето е дали ако не снимал Орце, ние ќе дознаевме воопшто за овие „дворски игри“ околу „Империја“, вели Маглешов.
Новинарката Беловска изрази сомневање дека сведочењето на Стефанова ќе има негативно влијание и ќе остави длабоки последици врз случајот „Империја“.
„Сакајќи да ја апострофира професионалноста и етичноста и да им ја доближи вистината на судиите и јавноста, можеби несвесно предизвика тектонски бранувања во „Империја“, барем во најава. Ако ги согледам „советите“ од нејзината колешка Вилма Русковска, дека влијанијата требала навреме да си ги пријави во Судски совет, насетувам суптилни обиди за нејзино оддалечување од „Империја“. Можеби грешам, но оставам времето да покаже.
Беловска очекува во наредниот период Стефанова да преземе активности за „Империја“ со што ќе демонстрира дека ги држи работите под контрола.
„Нејзиното сведочење е клучно за да се дојде до мотивите на т.н „Рекет“, но прашање е дали е веќе компромитирано и во пакет со верзијата на Камчев, останува да лебди чија вистина е точна?“, истакнува Беловска.
Специјални јавни сведоци
Обвинителката Лиле Стефанова можеби и не е единствениот сведок на противзаконитите дејствија на Катица Јанева и на притисоците од страна на бизнисмени и политичари кои се обиделе да ја искористат својата моќ за да влијаат на истрагите кои ги спроведувале обвинителите.
Се уште е нејасно што точно се случувало зад затворените врати на СЈО и која била улогата на останатите обвинители, ако воопшто ја имале. Прашањето кое ја мачи јавноста е како на острото око на една група искусни обвинители, стручни во областа на гонење организиран криминал и корупција, им промакнала корупцијата која се случувала буквално под нивните носеви.
Катица Јанева несомнено треба да понесе најголема одговорност за насоката во која отиде специјалното обвинителството. Но, расветлувањето на случајот „Рекет“ покажа и нешто друго. Прологот на приказната за рекетирањето на осомничениот милионер започнува многу порано, а пуштањето на Камчев од притвор бил еден од многуте симптоми дека нешто е труло во СЈО. Реална е можноста поголемиот дел од тимот да не забележале што приготвува нивната шефица. Но оние кои биле директно вмешани во истрагата, како самата Стефанова која во тоа време го носи епитетот бескомпромисни борци за правда, со своите сведочења оставаат впечаток дека направиле бројни компромиси за си ја зачуваат „главата“.
Извор: irl.mk
