Во време на пандемијата која кај нас досега одзеде 30 животи, а десетици се во опасност, кога стотици фирми ставија катанци на вратите, а илјадници луѓе останаа без работа, Владата во вонредните мерки „протна“ 120.000 евра за Исламската верска заедница и Македонската православна црква. Не ги наслови како помош за ИВЗ и МПЦ во справување со корона – кризата, туку пари од државниот буџет им додели на нивните факултети за „реализирање на студиските програми за 2020 година“.
6 април – „Ќе станеме Бангладеш“
Реисот на Исламската верска заедница Сулејман Реџепи гостува во емисија на ТВ Глоби од Гостивар каде тема на разговор е КОВИД 19 и економската криза. Тој од студиото на оваа телевизија им испраќа порака на вицепремиерот Бујар Османи и на Владата дека ако не и’ помогнат на ИВЗ, таа ќе ја повлече забраната за собири и тогаш нема да има сила што ќе може да се бори против епидемијата со коронавирусот, па ќе станеме Бангладеш.
„Јас го побарав нашиот дел, Владата да биде внимателна што прави, имаме повратен одговор во кој се вели дека барањето е прифатено и дека е испратено на разгледување во секторот за финансии на Министерство за економија. Денеска побарав од генералниот секретарот Мирсад Јакупи да контактира со Бујар Османи, кој е член на кризниот штаб и вицепремиер, дали има нешто? Тој вели дека досега нема ништо. Ќе ги потсетам малку поинаку, со писмо, затоа што не дај Боже ние да ги суспендираме одлуките, нема сила што ќе може да се бори против епидемијата, ви гарантирам, тогаш тука ќе стане Бангладеш“, рече Реџепи во емсиијата на ТВ Глоби.
8 април – Владата одобрува пари
Само два дена подоцна, Владата на седница го усвојува предлогот за доделување пари на Православниот Богословски факултет „Свети Климент Охридски“ и Факултетот за Исламски науки. Парите се наменети за „реализирање на студиските програми за 2020 година“.
Одлуката уште истиот ден е објавена во „Службен весник“, со која Факултетот за Исламски науки од Кондово добива 3 милиони денари или речиси 50.000 евра, а Богословскиот факултет 4.500.000 денари или 73.000 евра.
Факултетот за исламски науки е основан во 1995 година, а стартува со работа во 1997 година. Дури во 2008 година добива дозвола за работа од Советот за акредитација. Се наоѓа во селото Кондово во општина Сарај и функционира во рамките на Исламската заедница.
И Православниот богословски факултет од Скопје од 2008 година има статус на приватно – јавна непрофитна високообразовна установа. Формиран е во 1997 година со одлука на Синодот на МПЦ, а се финансираше од црковниот буџет. Во 2008 година доби државна акредитација со целосно финансирање од државата и е придружна членка на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
На истата седница донесена е одлука да му се доделат пари и на Универзитетот на Југоисточна Европа – Тетово во висина од 10.500.000 денари или 170.000 евра, кои за разлика одобрените за факултетите на ИВЗ и МПЦ се наменски средства.
9 април – Реџепи од погрешно разбран до кривично гонет
Изјавата на Сулејман Реџепи во јавноста станува вирална и навлече огромен гнев кај верниците, во јавноста, но и кај дел од функционерите. Бујар Османи се обиде да ја ублажи заканата од поглаварот на ИВЗ, а Јавното обвинителство го предупреди дека може да одговара кривично ако ги прекрши забраните за движење и ги повика верниците да одат во џамиите во екот на епидемијата на ковид-19.
Вицепремиерот Османи смета дека Реисот не упатил закана кон Владата, туку легитимно барање кое треба да се разгледа.
„Мислам дека изјавата е извадена од контекст. Не треба да правиме драма од тоа што тие бараат помош, бидејќи секој во овие услови е оштетен. Во редовна комуникација сум со поглаварот. Бидејќи јас побарав од нив да ги затворат џамиите во текот на пандемијата, тие ми се обратија мене. Основен извор за финансирање на ИВЗ се донациите за време на празникот Рамазан. Нивниот став е дека доколку тие не работат сега, нема да можат да исплатат плати на имамите, оџите и тн. Тоа е ист проблем како на рестораните, кои велат дека ќе ги отпуштат вработените“, изјави Османи за А1ОН.
Но, за Јавното обвинителство изјавата на Реџепи не е наивна.
„Од Обвинителството се следат досегашните изјави и ќе се следи и натамошниот тек на изјавите и однесувањата, па во зависност од констатираните состојби ќе се постапува согласно законот“, велат од Обвинителството.
Заменик – министерката на МВР Славјанка Петровска на Реџепи му порача да ја преиспита својата изјава.
„Се надевам дека поглаварот како поглавар на една верска заедница, ќе го преиспита својот став. Министерството за внатрешни работи во соработка со другите институции воопшто нема да се двоуми да постапи согласно своите надлежности, односно да го заштити интересот на граѓаните кои ги почитуваат мерките кои се донесени“ – рече Петровска.
И МПЦ во криза
Митрополитот на Дебарско-кичевската епархија, владиката Тимотеј, вели дека половина од приходите на црквите и на манастирите на МПЦ се од Велигден и дека тие сериозно се погодени од кризата. Сепак, за разлика од Реисот Реџепи, владиката Тимотеј рече дека за празникот ќе опстојат на одлуката да се почитуваат мерките за справување со епидемијата од корона вирусот и нема да организираат масовни литургии.
Владиката вели дека засега од државата се уште не побарале помош за надминување на економските последици од корона кризата, но тоа останува како опција.
„Ќе видиме дали има можности за тоа и какви се. И свештениците се оштетени, а Велигден е, празник над празниците, не можат тие да останат со празни трпези“, вели Тимотеј.
ИРЛ побара одговор од Владата за која намена се одобрените средства за факултетите на ИВЗ и МПЦ и зошто им се доделени токму во најголемата криза, но до овој момент немаме повратна информација.
